اقتصادنیوز: در حالی که کم‌تر از یک ماه دیگر مراسم تحلیف دونالد ترامپ، رئیس جمهوری منتخب آمریکا برگزار می‌شود، گمانه‌زنی‌ها درباب رویکرد احتمالی او در ارتباط با برنامه هسته‌ای ایران در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. گروهی مدعی‌اند که ترامپ تن به معامله می‌دهد و گروهی دیگر با استناد به رویکرد شاهین‌های ضدایرانی در کابینه رئیس جمهوری از اهرم نظامی می‌گویند و گزینه بازگشت فشار حداکثری.

اقتصادنیوز: همزمان با فعل و انفعال‌های حاکم بر شام، هراس از آینده تسلیحات شیمیایی باقی مانده از دولت اسد، افزایش یافته است؛ تسلیحاتی که می‌تواند هم محرک گروه‌های تروریستی باشد و هم بستر را برای رقابت‌های این گروه‌ها هموار ساخته و آینده مبهمی برای این کشور جنگ زده رقم بزند.

اقتصادنیوز: در شرایط کنونی آینده دو پایگاه استراتژی روسیه در شام در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. به ادعای گروهی از ناظران روسیه بعید است بتواند به این پایگاه‌ها دسترسی دوباره داشته باشد؛ هرچند گروهی دیگر براین باورند که متغیرهای مختلفی ممکن است موجب شود تا تحریرالشام حضور روس‌ها در سوریه را تایید کرده و بدین بازیگر فرصت دهند تا نفوذش را در شام گسترش دهد.

اقتصادنیوز: گروهی از ناظران با استناد به کریدور خلیج فارس-دریای سیاه براین باورند که ایران با تکیه بر این اهرم در تلاش است تا ضمن متنوع کردن اقتصاد خود زمینه را برای عبور از تحریم‌ها هموار کند. با این همه گروهی دیگر با استناد به چالش‌های حاکم براین باورند که تحقق این پروژه به واسطه متغیرهایی چون تحریم‌ها قابل اجرا نیست.

اقتصادنیوز: در حالی که یک ماه تا بازگشت ترامپ به کاخ سفید، زمان باقی است، گروهی در صدد هستند تا او را متقاعد کنند با بسط پیمان ابراهیم، بستر را برای عادی سازی روابط میان کشورهای آسیای مرکزی و اسرائیل هموار سازد؛ توافقی که به ادعای این گروه می‌تواند به تل‌آویو و بازیگرانی چون آذربایجان کمک کند تا ضمن مانور بر آبراه‌های کلیدی چون زنگزور، در حوزه‌های اقتصادی و امنیتی نیز هماهنگی‌های تازه‌ای را تجربه کنند

اقتصادنیوز: بعد از پایان اسد، به نظر می‌رسد تلاش‌های روسیه برای نگاه داشتن پایگاه‌هایش در شام شکست خورده است. از همین رو اخباری در باب انتقال تجهیزات این کشور به لیبی، جایی که بخشی از آن در اختیار ژنرال حفتر، رقیب ترکیه و دوست پوتین قرار دارد، رسانه‌ای شده است. با این همه ناظران می‌گویند، لیبی نمی تواند مزایایی را که شام در اختیار مسکو قرار داده بود، تامین کند.

اقتصادنیوز: کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس با دقت تحولات شام را رصد می‌کنند، چرا که شکست تلاش‌های مخالفان جهت تعریف دولتی فراگیر می‌تواند زمینه را برای ظهور گروه‌های رادیکال هموار کرده و موجب شود تا دمشق به تهدیدی ذاتی برای بازیگران عرب و فراتر از آن اسرائیل تبدیل شود. ناظران مدعی‌اند تنها نقطه مثبتی که اعراب در باب آن اجماع نظر دارند، خروج احتمالی پناهجویان سوری است که می‌تواند زمینه را برای کاهش هزینه‌های تحمیلی بر برخی کشورهای عربی فراهم سازد.

اقتصادنیوز: در آستانه ورود ترامپ به کاخ سفید، گمانه‌زنی‌ها در باب رویکرد احتمالی رئیس جمهوری به برنامه هسته‌ای ایران اوج گرفته است، گروهی مدعی‌اند که ترامپ کمپین فشار حداکثری را در اولویت قرار می‌دهد و گروهی دیگر ادعا دارند که او به اهرم نظامی ادعایی متوسل می‌شود، هرچند همه براین باورند که ماحصل استراتژی ترامپ در باب ایران مبهم است.

اقتصادنیوز: ایالات متحده فشارها بر پاکستان را افزایش داده چرا که مدعی است این بازیگر در تلاش برای غنی سازی زرادخانه هسته‌ای‌اش است؛ گزاره‌ای که می‌تواند تهدیدی بالقوه برای واشنگتن در میانه رقابت‌هایش با چین قلمداد شود.

اقتصادنیوز: عراق در دوران نخست ریاست جمهوری ترامپ، تجربه تلخی داشت، در آن بازه زمانی این کشور به میدان رویارویی تهران و واشنگتن تبدیل شد. در شرایط کنونی نیز احتمال تکرار سناریوی دولت نخست افزایش یافته است؛ بالاخص آن که امروز معادلات امنیتی خاورمیانه پیچیده‌تر شده و همزمان دولت ترامپ خود را برای اعمال تحریم‌های بیشتر علیه ایران آماده می‌کند.

اقتصادنیوز: گروهی در باب نقش ایران در آینده پسااسد تحلیل‌هایی متفاوتی را ارائه کرده است. از منظر بسیاری از ناظران، ایالات متحده تنها در یک صورت قادر است تا زمینه را برای ثبات در شام هموار کند، اهرم واشنگتن مهار جاه طلبی های تل آویو است و رایزنی با تهران.

اقتصادنیوز: همزمان با صدور قطعنامه ضدایرانی در شورای حکام، گمانه‌زنی‌ها در باب توافق یا عدم توافق میان تهران و غرب و همکاری احتمالی ایران و نهاد پادمانی افزایش یافته و موجب شده تا تحلیل‌ها در باب فعال شدن مکانیسم ماشه برجسته‌تر شود؛ گزاره‌ای که برای تهران و غرب پیامدهایی جدی دارد.

اقتصادنیوز: ناظران با تردید به پیامدهای تحولات سوریه اشاره کرده و مدعی‌اند که دروان گذار این بازیگر می‌تواند برای خاورمیانه تعیین کننده باشد، به بیانی دیگر در صورتی که دوران گذار به شکلی آرام طی شود، خاورمیانه درگیر دور تازه تنش نخواهد شد و پس از ماه‌ها آرام می‌شود. اما در صورت وقوع چند صدایی در ساختار کنونی سوریه، زمینه برای تنش‌های دومینوار بعدی هموار خواهد شد.

اقتصادنیوز: گروهی از تحلیلگران مدعی‌اند، در صورتی که ترامپ فشار حداکثری دو را در اولویت‌های خود قرار داده و صادرات نفت ایران را متوقف کند، حوثی‌ها می‌توانند هم‌صدا با ایران، هزینه‌های بسیاری را بر واشنگتن و متحدان منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای‌اش تحمیل کند. از منظر این گروه بهترین گزینه برای عبور از بحران دریای سرخ توسل به دیپلماسی با ایران است؛ مگر آن که به ادعای آن‌ها ترامپ نسخه‌ای برای بازگشت ثبات به دریای سرخ داشته باشد.

اقتصادنیوز: بسیاری در باب معنای تحولات شام برای چین می‌گویند و معتقدند که فعل و انفعال‌های سوریه برای پکن پرهزینه خواهد بود. با این همه هستند گروهی که می‌گویند در شرایط کنونی رویکرد روسیه و ایران برای چین با اهمیت‌تر است، دو بازیگری که به واسطه معادلات منطقه و جهان در تحولات اخیر سوریه مشارکتی زیادی نداشتند.

اقتصادنیوز: همزمان با تلاش‌های بحرین برای عضویت در بریکس بسیاری با اشاره به مقوله بازگشت ترامپ براین باورند که کشورهای حاشیه خلیج فارس به واسطه رویکرد بی‌طرفانه‌شان و تلاششان جهت عضویت در نهادهایی که اعضای اصلی‌شان خواهان رویارویی با واشنگتن هستند، تحت فشار مضاعف قرار خواهند گرفت. به ادعای این گروه، عربستان و امارات همزمان به واسطه تمایلشان برای داشتن روابط نزدیک‌تر با ایران نیز با چالش‌هایی روبرو خواهند شد.

اقتصادنیوز: در شرایطی که بسیاری از ناظران فرایند انتقال قدرت در شام را رصد می‌کنند، هراس از رویارویی احتمالی ترکیه و اسرائیل در این کشور جنگ زده به اوج رسیده، بالاخص بعد از اظهارات اخیر اردوغان که نشان از تلاشش برای احیای امپراتوری عثمانی دارد.

اقتصادنیوز: همزمان با آغاز جنگ در غزه، حوثی‌ها حمله به کشتی‌های اسرائیلی یا کشتی‌هایی به مقصد اسرائیل را در واکنش به جنایات غزه کلید زده و بدین طریق ترانزیت و عبور از دریای سرخ و باب المندب را قفل کردند. ائتلاف‌های متعددی برای متوقف کردن حوثی‌ها تعریف شده، اما حملات تشدید و زمینه برای تغییر مسیرهای تجاری و ترانزیتی هموار شد. در شرایط کنونی تحلیلگران به دنبال آن هستند تا استراتژی احتمالی ترامپ در ارتباط با یمن را پیش بینی و تحلیل کنند.

اقتصادنیوز: در آستانه ورود ترامپ به کاخ سفید، تحلیلگران در باب استراتژی او در ارتباط با ایران گمانه‌زنی‌هایی را مطرح کرده‌اند. گروهی می‌گویند که ترامپ کمپین فشار حداکثری را در اولویت قرار می‌دهد، در حالی که گروهی دیگر بر این باورند که هزینه‌های توسل به چنین استراتژی بسیار بالاست و از آنجایی که ترامپ به دنبال معامله است، حاضر نخواهد بود متحمل چنین هزینه‌هایی شود.

اقتصادنیوز: همزمان با تحولات شام، در باب واکنش احتمالی تهران تحلیل‌های بسیاری مطرح است. گروهی مدعی‌اند که ایران برای بازتعریف رابطه‌اش با بازیگران جدید سوریه خیز برمی‌دارد و گروهی دیگر از پیشرفت برنامه هسته‌ای ایران دم می‌زنند؛ گزاره‌ای که به ادعای این گروه می‌تواند فصل تازه ای از عدم قطعیت ها را رقم بزند. در چنین شرایطی آنها از رقابت پنهان پکن و واشنگتن می گویند و براین باورند که ترامپ قادر است از چالش های حاکم بر منطقه فرصت سازی کند.

اقتصادنیوز: همزمان با تحولات سوریه، گمانه‌زنی‌ها درباب راهبرد احتمالی ایران افزایش یافته است. گروهی مدعی‌اند که تهران دکترین و گفتمان هسته‌ای‌اش را تغییر خواهد داد و گروهی بر این باورند که ایران مسیر دیپلماسی را انتخاب کرده و با نزدیک‌تر شدن به کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس بالاخص عربستان، تلاش می‌کند تا پلن شاهین‌های آمریکایی و اسرائیلی را خنثی کرده و اهرم‌های دیپلماتیک را بار دیگر به آزمون بگذارد.

اقتصادنیوز: در شرایطی که تهران و ریاض تلاش دارند تا روابط دیپلماتیک خود را عادی جلوه دهند؛ گروهی از تحلیلگران با اشاره به حوزه‌هایی که دو بازیگر در قابش رقابت‌های جدی را تجربه می‌کنند، مدعی‌اند که بن سلمان از هرگونه اعمال فشار حداکثری علیه تهران استقبال خواهد کرد چرا که اینگونه مدعی است رقیب دیرینه‌اش تحت فشارها قدرت مانورش کاهش خواهد یافت.

اقتصادنیوز: فعل و انفعال‌های سوریه کشورهای حاشیه خلیج فارس را به هراس انداخته است؛ گروهی از اعراب که پیشتر و به واسطه بهار عربی با ترکیه روابط پرتنشی را تجربه کردند، حالا باید با این بازیگر تعاملاتشان را به آزمون بگذارند؛ چرا که آنکارا به واسطه نفوذی که در تحریرالشام دارد، به یکه تاز تحولات شام تبدیل شده و به ادعای ناظران تحقق اهداف اعراب در گرو رویکرد اردوغان است.

اقتصادنیوز: در آستانه ورود ترامپ به کاخ سفید، گمانه‌زنی‌ها درباره رویکرد احتمالی واشنگتن در ارتباط با اوکراین افزایش یافته است. از همین منظر گروهی از کارشناسان از بایدن انتظار دارند تا با فروش اموال بلوکه شده روس‌ها و ارائه درآمدهای حاصل از آن به کی‌یف هم انفعال احتمالی ترامپ در باب جنگ اوکراین را جبران کند و هم روسیه را در فشار مضاعف قرار داده و پشت میز مذاکره بازگرداند.

اقتصادنیوز: همزمان با سقوط دولت اسد و خیز روس‌ها برای عقب نشینی از پایگاه‌های خود در این کشور، گروهی ضمن اشاره به تشابهات تحولات سوریه با افغانستان، در باب سلاح‌های روسی که در اختیار تحریرالشام قرار گرفته و عملکردشان ارزیابی‌های متفاوتی ارائه کرده‌اند.

اقتصادنیوز: به ادعای ناظران تحولات شام میدان را برای زورآزمایی اسرائیل و ترکیه هموار کرده است؛ گزاره‌ای که می‌تواند به تهدید جدی منطقه‌ای تبدیل شده و این دو بازیگر را رویاروی هم قرار دهد.

اقتصادنیوز: همزمان با سقوط بشار اسد، بسیاری چین را به واسطه برخی از اتحادهای استراتژیکی که برای خود تعریف کرده مورد انتقاد قرار داده و این سوال را مطرح می‌کنند که چرا متحدان چین خیلی سریع قدرت را واگذار کرده و فرو می‌پاشند؛ گزاره‌ای که حداقل زنگ خطر را برای این کشور در شام به صدا درآورده است.

اقتصادنیوز: در آستانه بازگشت ترامپ به کاخ سفید، گمانه‌زنی‌ها درباره رویکرد احتمالی مهان تازه کاخ سفید در ارتباط با خاورمیانه افزایش یافته است. در شرایط کنونی برنامه هسته‌ای ایران و عادی سازی روابط عربستان با اسرائیل در اولویت‌های رئیس جمهوری تازه آمریکا قرار دارد و بعید است ترامپ برای عبور از این دو چالش به استراتژی پیشین خود متوسل شود.

اقتصادنیوز: به واسطه تحولات سوریه، ناظران از پیامدهای منطقه‌ای این رخداد می‌گویند و مدعی‌اند که دست بالای ترکیه در شام به این بازیگر قدرت می‌دهد تا روسیه را برای بازگشایی کریدور زنگزور تحت فشار قرار داده و بستر را برای تسهیل تجارت کشورهای آسیای مرکزی هموار سازد. هرچند به باور ناظران تحقق این گزاره منوط به لحاظ کردن منافع ایران است.

اقتصادنیوز: درباره نقش ترکیه در تحولات سوریه گمانه‌زنی‌ها بسیار است، گروهی بر این باورند که اردوغان با توسل به اهرم‌هایی چون تحریرالشام و نیروهای دموکراتیک سوریه معادلات شام را تغییر داد؛ فرضیه‌ای که اگر درست باشد می‌تواند برای آنکارا پرهزینه باشد.