سال سخت بورس کالا گذشت/ برند بورس کالا به هر کسی داده نشود

آرش مرشد سلوک در گفت و با اقتصادنیوز گفت: بورس کالا سال سخت و پرباری داشت. در سال 93 چند اتفاق مهم در بورس کالا افتاد که اصلاح فرمول های قیمت گذاری یکی از مهم ترین آن ها بود. قیمت های پتروشیمی،‌ آلمینیوم و .. به قیمت های واقعی بازار نزدیک تر شد.

او افزود: پیش از این اتفاق، یارانه ای از جیب تولید کننده ها پرداخت می شد و مشخص نبود به جیب چه کسی وارد می شود . به این صورت که تولید کننده ها،‌ مجبور بودند کالا ها را به قیمتی پایین تر از قیمت تعادلی عرضه کنند و همان کالا ها با قیمت بالاتری در بازار سنتی مورد معامله قرار می گرفت. اما امسال این مساله تا حد زیادی برطرف شد.

این کارشناس بورس کالا افزود: دومین اتفاق خوب بورس کالا در سال 93 راه اندازی ابزار سلف موازی بود. این ابزار جدید در آینده می تواند در فرآیند تامین مالی و کشف نرخ واقعی کمک شایان توجهی داشته باشد. انتشار اوراق سلف موازی سنگ آهن گل گهر نمونه موفق این ابزار است.درزمینه ابزار مشتقه اتفاق خوب سال 93، راه اندازی معاملات آنلاین بود که البته هر کدام از این موارد حواشی هم به همراه داشت.

مرشدسلوک در ادامه گفت: بحثی در قانون توسعه ابزارهای نوین مالی وجود دارد که در آن صراحتا اشاره می کند که دولت باید در قیمت گذاری کالا در بورس کالا خودداری کند. اما این کار به صورت غیر مستقیم توسط کار گروه ها و کمیته هایی انجام می شود که روح دولتی دارند. یعنی به نوعی کشف قیمت مستقل در بورس کالا از آنچه که واقعا وجود دارد،‌ فاصله زیادی دارد. البته بورس کالا تا به حال تلاش زیادی کرده است که این کارگروه ها قیمت گذاری ها را با توجه به شرایط بازار انجام دهند و کشف قیمت را جایگزین نشر قیمت نماید.


او افزود: اگر بخواهیم مدعی شویم که کسی در حوزه بورس کالا دخالت نکند و بخواهیم که دولت مشوق هایی را در بورس کالا مثل معافیت مالیاتی و عدم قیمت گذاری و جلوگیری از تشریفات مناقصه و مزایده، در نظر بگیرد باید تغییراتی را در بورس کالا ایجاد کنیم و اجازه ندهیم هر عرضه کننده و هر کالایی به بورس کالا راه پیدا کند. نباید بورس کالا محلی برای فرار از قانون و یا سوء استفاده واقع شود. در واقع باید به کسانی اجازه ورود داده شود که شرایط بازار و شفافیت ها لازم در زمینه تولید و عرضه را احصا کرده باشند.

این کارشناس بورس کالا اظهارکرد: اگر ما امید داریم که قوانین خوبی که در سال 86 تصویب شده به صورت کامل انجام شود، باید تغییراتی در پذیرش شرکت ها داشته باشیم. مثل بحث خودرو و برخی از کالاهای پتروشیمی که شرایط عرضه و تقاضای آنها به گونه ای است که توانایی کشف قیمت ندارند. در واقع عرضه کننده انحصاری دارند. در نتیجه کارگروه ها و کمیته های با روح دولتی وارد بحث قیمت گذاری می شوند.
مرشد سلوک در ادامه گفت: اگر این موارد را تشخیص دهیم و کالاهایی که توانایی کشف قیمت آن ها را نداریم یا عرضه کننده مطابق شرایط بورس نیست، از بورس کالا خارج کنیم می توانیم امیدوار باشیم مشوق های بیشتری در حوزه بورس کالا را در آینده شاهد باشیم. نباید برند بورسی بودن که یک برند ملی است، به راحتی در اختیار همه قرار گیرد. سال 93،‌سالی بود که یک گام به جلو گذاشتیم و این کارگروه ها با شرایط بازار هماهنگ شدند. در مورد تنوع ابزارها ، با اهداف نهایی فاصله زیادی وجود دارد . اما اقدامات خوبی انجام شد.

پیشنهادات برای سال آینده
به گفته این کارشناس، بورس کالا متاثر از شرایط تولید و بازار است. در سال 94 انچه می تواند بورس کالا را به جلو حرکت دهد، بازنگری در نحوه پذیرش شرکت هاست. بورس کالا در حال بلوغ است.

او افزود: به همین دلیل در نحوه پذیرش کالا و شرکت ها باید بازنگری انجام شود. از سوی دیگر تمرکز بورس کالا بر تامین مالی شرکت ها اعم از تولید کننده و مصرف کننده انجام شود. اوراق سلف موازی و تفاهم نامه های بانکی برای تامین مالی شرکت های فعال در بورس کالا میتواند در تحق این امر مثمر ثمر باشد.

مرشدسلوک معتقد است اگر این موارد مورد توجه قرار بگیرد،‌ به خروج از رکود هم کمک زیادی می کند. از سوی دیگر در حوزه قرارداد های آتی هم تلاش های بسیاری شده است به خصوص در کالاهای کنجاله سویا و ذرت که این امیدواری وجود دارد که این مساله در سال آینده به طور کامل محقق شود .